Είναι η δυσκολία στην αντίληψη, την επεξεργασία και την οργάνωση φωνημάτων στις λέξεις. Δηλαδή μια ολόκληρη ομάδα ήχων δεν έχει κατακτηθεί σωστά και συνεπώς πολλαπλοί ήχοι προφέρονται λανθασμένα και συγχέονται, ενώ δεν θα έπρεπε σύμφωνα με την χρονολογική ηλικία του παιδιού.
Οι δυσκολίες αυτές εμφανίζονται συχνά σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα και κατάλληλα ενδεχομένως να οδηγήσουν σε μαθησιακές δυσκολίες (δυσκολία στην εκμάθηση της πρώτης Γραφής και της πρώτης Ανάγνωσης στην Α΄ Δημοτικού)
Συμπτωματολογία (η φωνολογική διαταραχή εκδηλώνεται με):
- Συγκεκριμένες αντικαταστάσεις φωνημάτων (π.χ. αντικαθιστούν το /δ/ με το /β/, βέντρο αντί δέντρο).
- Πτώση συλλαβών (π.χ. νάνα αντι μπανάνα).
- Απλοποιήσεις ή απαλοιφές φωνημάτων (π.χ. πίτι αντί σπίτι).
- Αρμονίες (π.χ. λουλούρι αντί κουλούρι).
- Μετάθεση και μετακίνηση φωνημάτων ή συλλαβών (π.χ. παιδόποτος αντί παιδότοπος, πρότα αντί πόρτα).
Αιτιολογία (τα αίτια των φωνολογικών διαταραχών μπορεί να είναι):
- Δυσκολία στην ακουστική αντίληψη και στην διαφοροποίηση ήχων που είναι ηχητικά παρεμφερείς (φάρος είναι διαφορετικό από το βάρος).
- Δυσκολία στην αντίληψη και στην οργάνωση χρόνου.
- Κινητικές δυσκολίες.
- Ελλιπής ακουστική μνήμη.
- Ελλιπή περιβαλλοντικά ερεθίσματα.
Η έγκαιρη διάγνωση των φωνολογικών διαταραχών αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την περαιτέρω πορεία του παιδιού και την αποφυγή άλλων δυσκολιών (χαμηλή αυτοεκτίμηση, αποφυγή σχολικής αποτυχίας, προβλήματα συμπεριφοράς)