Είναι το παιδί μου έτοιμο να μάθει με ευχέρεια πρώτη γραφή και πρώτη ανάγνωση;

Η λίστα που ακολουθεί έχει ως στόχο τον εντοπισμό παιδιών που ενδέχεται να παρουσιάσουν αναγνωστική δυσκολία, εξαιτίας πιθανών προβλημάτων στον προφορικό τους λόγο και στην ανάπτυξη της γλώσσας. Μπορεί να συμπληρωθεί από γονείς και από εκπαιδευτικούς. Απευθύνεται σε παιδιά που ολοκληρώνουν τη φοίτηση στο νηπιαγωγείο ή ξεκινούν την πρώτη δημοτικού. Η συμπλήρωση της λίστας πρέπει να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή. Στην περίπτωση που το παιδί υστερεί σε μεγάλο ποσοστό, κρίνεται απαραίτητη η αξιολόγηση από Λογοθεραπευτή.

Φωνητική επίγνωση

• δεν καταλαβαίνει ομοιοκαταληξίες
• δεν αντιλαμβάνεται ότι οι λέξεις μπορεί να αρχίζουν από τον ίδιο ήχο
• δυσκολεύεται να μετρήσει τις συλλαβές σε μια λέξη που ακούει
• δυσκολεύεται να ακολουθήσει το ρυθμό ενός τραγουδιού χτυπώντας παλαμάκια
• συναντά δυσκολία στην αντιστοίχηση ενός ήχου με το γράφημά του

Ανάκληση Λεξιλογίου

• δυσκολεύεται να ανακαλέσει συγκεκριμένη λέξη (π.χ. λέει κατσίκα αντί πρόβατο ή λέει αυτό το ζώο που έχει μαλλί)
• δεν θυμάται εύκολα τα ονόματα των συμμαθητών του
• η ομιλία του χαρακτηρίζεται από δισταγμό, παύσεις & παρεμβολές (π.χ. εεε, μμμ)
• χρησιμοποιεί συχνά γενικευμένες λέξεις & φράσεις (π.χ. πράγμα, αυτό, το τέτοιο, πως το λένε)
• δυσκολεύεται να θυμηθεί αλληλουχίες (αλφαβήτα, μέρες εβδομάδας)

Ακουστική Μνήμη

• δυσκολεύεται να θυμηθεί εντολές και οδηγίες
• δυσκολεύεται να μάθει τα ονόματα ανθρώπων ή τοποθεσιών
• δυσκολεύεται να θυμηθεί τις λέξεις σε τραγούδια ή ποιήματα
• δυσκολεύεται να μάθει μια ξένη γλώσσα

Ομιλία

• δυσκολεύεται να εκφέρει καθημερινές λέξεις που περιέχουν δύσκολους συνδυασμούς φωνημάτων
• παρακούει και ακολούθως αναπαράγει λάθος λέξεις ή ονόματα
• συγχέει λέξεις που περιέχουν παρόμοιους ήχους (π.χ. μίνα – νίνα)
• συγχέει λέξεις που περιέχουν κοινές συλλαβές (π.χ. ποτιστήρι, φωτιστικό)
• κάνει συχνά σαρδάμ
• δυσκολεύεται με τους γλωσσοδέτες

Κατανόηση

• ακολουθεί μόνο ένα μέρος από μια σύνθετη εντολή ή οδηγία
• ζητάει πολλαπλές επαναλήψεις των οδηγιών ή των εντολών, χωρίς να βελτιώνεται ωστόσο αισθητά η κατανόηση
• προσπαθεί να καταλάβει τι ειπώθηκε μέσα από τα συμφραζόμενα
• δυσκολεύεται να κατανοήσει ερωτήσεις
• αποτυγχάνει να κατανοήσει ιστορίες αντίστοιχες της ηλικίας του
• δυσκολεύεται να κάνει υποθέσεις, να βγάλει συμπεράσματα και να προβλέψει το αποτέλεσμα
• συναντά δυσκολία στην αντίληψη χωρικών εννοιών όπως δεξιά – αριστερά, μπροστά – πίσω

Εκφραστικός Λόγος

• χρησιμοποιεί σύντομες προτάσεις
• κάνει γραμματικά λάθη
• διαθέτει φτωχό λεξιλόγιο
• δυσκολεύεται να δώσει οδηγίες ή εξηγήσεις
• σχετίζει ιστορίες ή γεγονότα χωρίς χρονική & νοηματική ακολουθία
• μπορεί να έχει πολλά να πει, αλλά παρέχει τελικά ελάχιστες σχετικές πληροφορίες
• δυσκολεύεται να τηρήσει το πλαίσιο διαλόγου, την εναλλαγή σειράς, τη διατήρηση του θέματος

Άλλοι σημαντικοί παράγοντες

• έχει προηγούμενο ιστορικό προβλημάτων λόγου (αντίληψη ή/και έκφραση)
• υπάρχει στο οικογενειακό ιστορικό συγγενής με προβλήματα λόγου ή μαθησιακές δυσκολίες
• ζει σε περιβάλλον με φτωχά γλωσσικά ερεθίσματα
• δεν δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για βιβλία & δραστηριότητες που σχετίζονται με την ανάγνωση
• δεν συμμετέχει με προθυμία σε συμβολικό παιχνίδι